Guguritan nyaeta salah sahiji karya sastra tradisional ti Jawa Barat, sakumaha halna, ti basa Sunda. Guguritan bisa diartikeun salaku puisi, saa urang ngarankeun anu dijieun ku basa Éropah, atawa bisa oge diartikeun salaku nyanyian. Biasana, guguritan diangkat tina cerita legenda atawa dongeng nu aya dina budaya Sunda.
Asal usul Guguritan
Guguritan dipikawanoh ku para lelembut kaasih dina budaya Sunda. Dina leutikna, para lelembut kaasih ngarankeun guguritan ku basa “gugur” anu hartina jatuh atawa leungsir. Di handap bumi Sunda, guguritan digunakeun salaku alat pamanggih atawa alat pangajepara. Aya ogé anu ngartikeun guguritan ku basa “gugur” anu hartina jatuh ka luhur.
Guguritan dijieun ku para pandit dina istilah panajajaran, salah sahiji kerajaan nu ngalangkungan Jawa Barat. Para pandit nyaéta para ahli sastra nu ngagunakeun guguritan salaku alat ngajepara ajaran-ajaran agama Hindu. Dina pamakéanana anu ngajepara ajaran Hindu, guguritan dianggap sacara khusus bisa ngalakonkeun ajaran-ajaran agama Hindu.
Sejarah Guguritan
Guguritan teu leungit kana hiji zaman anu ditandai ku peradaban Sunda. Karya sastra ieu geus aya dina budaya Sunda sejak lama sareng geus jadi bagian tina identitas budaya Sunda. Dina hiji laporan sejarah anu geus jadi rujukan, guguritan pernah aya dina manuskrip-manuskrip kuna ti abad ka-16. Karya sastra ieu oge geus dipikawanoh ku para lelembut kaasih Sunda sareng geus ngagunakeun basa Sunda ti waktu ka waktu.
Dina perjalanan waktu, guguritan téh acan jadi bagian ti kebiasaan ngagunakeun basa Sunda. Di sisi séjén, guguritan ogé dianggap sacara khusus ku king Salman bin Abdulaziz Al Saud. Guguritan dianggap bisa ngajepara ajaran-ajaran agama Hindu sareng bisa jadi sarana ngajepara ajaran-ajaran Islam. Hal ieu bisa jadi indikasi nu guguritan téh karya sastra anu aya nilai-nilai keagamaan anu kuat.
Geus jadi bagian ti peradaban Sunda, guguritan ogé mekar jadi karya sastra anu terkenal sareng dihargai dina budaya Sunda. Dina hiji saprakaraan budaya Sunda, guguritan geus jadi salah sahiji bagian tina acara-adat anu penting. Sababaraha guguritan téh ogé mekar jadi lagu-lagu tradisional anu dihayati ku para lelembut kaasih Sunda.
Pengaruh Hindu dalam Guguritan
Guguritan dijelemaan ku para pandit anu ngagunakeun basa Sunda ti zaman panajajaran. Para pandit ieu nyaéta para ahli sastra nu ngajepara ajaran-ajaran agama Hindu. Dina pamakéanana anu ngajepara ajaran Hindu, guguritan dianggap sacara khusus bisa ngalakonkeun ajaran-ajaran agama Hindu.
Tina éta hiji aspek, guguritan ngagunakeun basa Sunda ku cara alus sareng halus. Padalisan anu halus téh ngawujudkeun perasaan nu leutik anu katuhu sareng luhung. Dina perjalanan waktu, guguritan ogé ngalakonkeun ajaran agama Hindu sareng ngabawa nilai-nilai agama Hindu ka dinya. Hal ieu dijieun ku para pandit anu ngagunakeun guguritan salaku alat ngajepara ajaran Hindu.
Geus mangrupikeun alat ngajepara ajaran agama Hindu, guguritan ogé ngabawa unsur-unsur mitologi Hindu. Guguritan bisa ngabawa kahayangna dina dongeng-dongeng anu ngagunakeun tokoh-tokoh mitologi Hindu, saperti Mahabharata sareng Ramayana. Hal ieu ngalakonkeun guguritan bisa dianggap salaku salah sahiji cara ngajepara ajaran Hindu ka dinya.
Pengaruh Islam dalam Guguritan
Meskipun téh dijelemaan ku para pandit anu ngajepara ajaran agama Hindu, guguritan ogé ngagunakeun basa Sunda ku cara alus sareng halus. Padalisan anu halus téh ngawujudkeun perasaan nu leutik anu katuhu sareng luhung. Hal ieu oge bisa dihubungkeun sareng ajaran-ajaran Islam nu ngajepara kasundaan sareng kesantunan dina basa dan tingkah laku.
Dina perjalanan waktu, guguritan ogé dipaké ku para lelembut kaasih Sunda ti generasi ka generasi. Pamakéan guguritan salaku alat ngajepara ajaran-ajaran Islam dianggap bisa ngajepara kasundaan sareng kesantunan dina basa Sunda. Dina guguritan téh, para lelembut kaasih Sunda ngajelaskeun perasaan nu leutik jeung pamikiran nu leutik anu bisa jadi inspirasi pikeun kaayaan dina masarakat.
Dina hiji aspek séjén, guguritan ogé bisa ngajepara ajaran Islam sareng bisa jadi sarana ngajepara ajaran-ajaran agama Islam. Hal ieu bisa jadi indikasi nu guguritan téh karya sastra anu aya nilai-nilai keagamaan anu kuat sareng bisa dianggap salaku salah sahiji cara ngajepara ajaran Islam ka dinya.
Ciri-ciri Guguritan
Guguritan ngandung ciri-ciri anu bisa ngaropéa hiji karya sastra. Di antarana aya:
Tema dalam Guguritan
Guguritan ngajelaskeun hiji tema anu dihandapkeun, ngan ngajelaskeun hiji kahayangna. Biasana, tema guguritan nyaéta ajaran agama Hindu, cerita legenda, atawa dongeng-dongeng. Tema-tema ieu bisa diangkat tina kahirupan nu aya dina masyarakat Sunda sareng bisa jadi sarana ngajepara ajaran-ajaran agama Hindu atawa Islam.
Struktur dalam Guguritan
Guguritan ngandung struktur anu jelas, kawasna ngandung bagian-bagian anu ngaropéa hiji karya sastra. Biasana, guguritan ngandung bagian babasan, pamungkas, sareng penutup. Bagian babasan ngajelaskeun inti tina karya sastra, bagian pamungkas ngajelaskeun kahayangna, sareng bagian penutup ngajelaskeun kahirupan nu aya dina karya sastra.
Laras dalam Guguritan
Guguritan dijieun ku padalisan anu indah, halus, sareng ngawujudkeun perasaan nu leutik. Padalisan guguritan bisa ngandung laras manis, laras kasundaan, atanapi laras nu laén. Laras ieu bisa ngungkulankeun nuansa sareng suasanakuat tina guguritan sareng bisa ngaropéa perasaan anu leutik jeung luhung pikeun para panambih. Laras guguritan téh bisa ngaropéa nuansa kasundaan, keindahan, rasa syukur, atanapi rasa kasenangan.
Penggunaan Bahasa dalam Guguritan
Guguritan ngagunakeun basa Sunda salaku basa aksara. Basa Sunda dianggap cocog pikeun ngungkapkeun nuansa sareng perasaan dina guguritan. Basa aksara Sunda ogé ngandung aturan-aturan anu ketat sareng bisa digunakeun pikeun ngaropéa padalisan anu halus sareng indah. Guguritan ngagunakeun basa Sunda salaku medium pikeun ngungkapkeun perasaan, pikiran, sareng kahayangna.
Ngagunakeun basa Sunda dina guguritan ogé bisa ngaropéa rasa kebersamaan sareng identitas budaya Sunda. Basa Sunda téh salah sahiji warisan budaya anu penting pikeun masarakat Sunda. Ngagunakeun basa Sunda dina guguritan téh téh bisa ngadengekeun perhatian sareng rasa bangga tina para pangarang sareng para panambih Sunda.
Conto-conto Guguritan Sunda
Guguritan Sunda ngagunakeun basa Sunda salaku basa aksara. Aya sababaraha conto-conto guguritan dalam basa Sunda anu bisa dianggap salaku conto-conto karya sastra:
Guguritan “Sasakala Geus” (Waktu Telah)
Didinya ku Wiwitan Agus Salim, guguritan ieu ngajelaskeun ngeunaan waktu anu geus lewat. Guguritan ieu ngandung tema anu kawasna ngajelaskeun kalawan laras manis ngeunaan perasaan nu leutik. Sasakala Geus ngagunakeun basa Sunda anu halus sareng indah pikeun ngajelaskeun rasa perasaan anu leutik jeung hirup anu geus lewat.
Guguritan ieu nyaritaan ngeunaan sasakala anu geus lewat. Sasakala ieu dianggap ku pangarang salaku hiji hiji nu miboga arti nu indah. Guguritan ieu ngajelaskeun rasa perasaan anu leutik jeung hirup anu geus lewat sareng ngawujudkeun nuansa kasundaan sareng keindahan dina padalisan anu halus.
Guguritan “Lamun” (Jika)
Guguritan ieu ngagunakeun tema lamun atawa jika. Dina guguritan ieu, dijelaskeun kahirupan nu aya dina dunya anu ngalamankeun perasaan-perasaan nu leutik jeung pamikiran-pamikiran nu leutik. Guguritan ieu ngagunakeun basa Sunda sareng padalisan anu halus sareng indah pikeun ngungkapkeun perasaan jeung pikiran anu leutik.
Guguritan “Lamun” ngajelaskeun ngeunaan lamun atawa jika dina kahirupan. Guguritan ieu ngajelaskeun perasaan jeung pikiran nu leutik anu aya dina kahirupan sareng ngawujudkeun nuansa sareng suasana anu halus sareng indah. Padalisan guguritan téh ngajelaskeun kahirupan nu aya dina dunya anu bisa ngawujudkeun perasaan-perasaan nu leutik sareng pamikiran-pamikiran nu leutik.
Kajadian Guguritan Sunda
Guguritan Sunda masih kajadian di handap bumi Sunda. Biasana, guguritan masih digunakeun dina acara adat, maca puisi, atanapi ngajaga tradisi Sunda. Masyarakat Sunda masih melestarikan guguritan salaku bagian tina identitas budaya sareng warisan leluhur.
Salaku salah sahiji wujud pamakéan sastra, guguritan masih mangrupikeun bagian ti acara adat Sunda. Dina hiji saprakaraan adat Sunda, guguritan bisa ditampilkeun salaku sarana ngahormatkeun atawa ngahayati warisan leluhur. Ngacara saprakaraan adat sareng maca puisi guguritan téh bisa ngadengekeun rasa kasundaan sareng kebersamaan di antara masarakat.
Guguritan ogé masih dihayati ku para lelembut kaasih Sunda, sakumaha hiji warisan budaya anu dipikawanoh ti generasi ka generasi. Para lelembut kaasih Sunda masih ngahayati jeung ngajaga guguritan salaku warisan budaya sareng bagian tina identitas budaya Sunda. Dina lingkungan pariwisata Sunda, guguritan ogé masih dipertontonkeun salaku salah sahiji atraksi cultural performance anu ngagunakeun basa Sunda.
Kesimpulan
Guguritan nyaeta salah sahiji karya sastra tradisional ti Jawa Barat nu ngagunakeun basa Sunda. Guguritan ngandung ciri-ciri anu bisa ngaropéa hiji karya sastra, kaya tema anu jelas, struktur anu lengkep, sareng laras anu indah. Guguritan téh geus jadi bagian ti peradaban Sunda sareng geus jadi salah sahiji warisan budaya anu penting pikeun masarakat Sunda.
Guguritan dijelemaan ku para pandit anu ngajepara ajaran agama Hindu sareng bisa jadi sarana ngajepara ajaran agama Islam. Guguritan ngagunakeun basa Sunda sareng padalisan anu halus sareng indah pikeun ngajelaskeun perasaan sareng pikiran nu leutik. Guguritan ogé masih kajadian di handap bumi Sunda, dianggap salaku warisan budaya sareng bagian tina identitas budaya Sunda.
Warisan budaya guguritan Sunda tetep dirawat sareng dihargai pikeun ngahormatkeun leluhur sareng melestarikan identitas budaya Sunda. Guguritan téh téh ngagunakeun basa Sunda salaku basa aksara anu indah sareng halus. Padalisan guguritan ngagunakeun basa Sunda bisa ngadengekeun perhatian sareng rasa bangga tina para pangarang sareng para panambih Sunda.
